Panele fotowoltaiczne i kolektory słoneczne to systemy służące do pozyskiwania energii słonecznej, a następnie do jej przetwarzania. Różni je jednak mechanizm działania – panele PV przetwarzają energię słoneczną na energię elektryczną, natomiast powszechnie znane solary na ciepło. Oba rodzaje instalacji zwykle montowane są jednak na dachu i mają dość podobny wygląd, w związku z czym łatwo można je pomylić. Jaka są jednak dokładne różnice w budowie i działaniu paneli fotowoltaicznych i kolektorów słonecznych?

Jak działają kolektory słoneczne?

Na początek spróbujmy wyjaśnić pewną kwestię. W języku potocznym utarło się określenie „kolektory fotowoltaiczne”. Musimy jednak pamiętać, że taki słowotwór w rzeczywistości nie istnieje i tak naprawdę żaden ze specjalistów się nim nie posługuje. Zgodnie z definicją fotowoltaika zajmuje się przekształcaniem energii słonecznej na energię elektryczną. Kolektory są natomiast urządzeniami umożliwiającymi zamianę energii słonecznej na ciepło. Mają one na celu przede wszystkim podgrzewanie wody użytkowej oraz wsparcie innych źródeł ogrzewania w danym budynku.

Działanie solarów bazuje na przechwytywaniu promieni słonecznych przez absorber umieszczony w kolektorze. Komponent ten pochłania energię słoneczną i przemienia ją w ciepło. Równocześnie ciepła substancja płynna, która znajduje się w nośniku (zwykle jest to roztwór glikolu propylenowego, który nie ulega zamarznięciu), jest podgrzewana i kierowana do zasobnika, by móc następnie podgrzać wodę użytkową. Tam jest ona schładzana i następnie ponownie powraca do kolektora.

Mechanizm działania paneli fotowoltaicznych

Panele PV działają z kolei tak, by doprowadzić do produkcji energii elektrycznej. Ogniwa fotowoltaiczne przechwytują promienie słoneczne, dzięki którym może powstać prąd stały. W kolejnym etapie jest on przekształcany przy pomocy inwertera na prąd zmienny o określonych parametrach, który może już zasilać urządzenia elektryczne.

W przeciwieństwie do kolektorów słonecznych, które wykorzystywane są jedynie okresowo (ich działanie zależy w dużej mierze od nasłonecznienia), panele fotowoltaiczne mogą pracować przez cały rok, nawet w okresie zimowym. Ilość wyprodukowanego prądu jest tu jednak uzależniona od natężenia promieniowania słonecznego – latem jest ona większa i często przekracza zapotrzebowanie na prąd danego gospodarstwa, jednak zimą często konieczne jest korzystanie z nadwyżek zmagazynowanej energii.

Panele fotowoltaiczne a solary – różnice

Chociaż na pierwszy rzut oka panele PV i solary mogą wyglądać niemal identycznie, to na pewno nie są to te same urządzenia. Każde z nich ma zupełnie inne przeznaczenie i mechanizm działania, a także daje nam nieco inne możliwości zarobku. Jak już zostało wspomniane wcześniej, instalacja PV jest odpowiedzialna za wytworzenie energii elektrycznej, która zasila urządzenia na prąd w domu, firmie lub gospodarstwie rolnym. Solary produkują z kolei energię cieplną, która może usprawnić podgrzewanie wody użytkowej i wsparcie dla pracy C.O.

Jeżeli chodzi o energię wytwarzaną przez kolektory, to nie mamy możliwości sprzedawania jej nadwyżek z małych instalacji domowych do sieci ciepłowniczej. Zupełnie inaczej wygląda to w przypadku paneli fotowoltaicznych – wówczas niezużytą energię możemy sprzedać do sieci, chociaż wciąż mówi się, że taki proces nie jest tak opłacalny, jak w wielu innych krajach europejskich.

Kolektor czy panel PV – co wybrać?

Trudno jest jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie, ponieważ systemy te w żaden sposób nie konkurują ze sobą i mają zupełnie inny mechanizm działania. W związku z tym równie dobrze możemy zdecydować się na montaż obu rozwiązań i codzienne korzystanie z nich. Jeżeli zależy nam jednak na wyborze konkretnego systemu, to musimy zastanowić się nad tym, jakie są nasze potrzeby – czy potrzebny jest nam bardziej sprzęt do produkcji energii elektrycznej, czy może do podgrzewania wody użytkowej. Jedno jest pewne – oba urządzenia są bardzo wydajne, energooszczędne i ekologiczne.